Organi unije

Organi Unije

Organi Unije suštinski deluju kao nadnacionalni zajednički, opšti organi, a ne kao hijerarhijski nadređeni organi. Organi Unije vrše ona ovlaštenja koja su države kroz zajednička akta prenijela na njih, a prevođenje ovlaštenja odvijalo se u fazama i na principu usaglašavanja. Delovanje organa nije samo sebi svrha, oni nisu posebni nosioci suverenosti odvojeni od nacionalnih suvereniteta, nego imaju ovlaštenja i suverenosti onoliko koliko je na njih preneseno sa svrhom da se ostvare ciljevi Zajednice. Ovlaštenja organa su u fukciji ciljeva i na osnovu saglasnosti država članica. Pojam koji je uži od nadležnosti kao opšteg pravnog pojma i označava praksu Savjeta Unije da može donositi određene odluke u pitanjima koja nisu regulisana i gdje postoji pravna praznina. Ova ovlaštenja mogu biti u formi „ciljnih tumačenja“ i u granicama opštih nadležnosti. Osnovni smisao principa je da se poslovi odvijaju na što nižem nivou, međutim princip može da važi i u obrnutom smeru kada Unija može da postupa i u oblastima koje nisu u njenoj nadležnosti, ako ciljeve ne može da ostvari određena država ili države - može Unija. Kontrolni mehanizam supsidijarnosti je primerenost što znači da se navedeni prenos nadležnosti ne može odvijati izvan ciljeva koje treba postići i da prenos nadležnosti ima opravdanje u svojoj svrsi. Opravdanje se zasniva na dva elementa:



1. nedovoljna mogućnost države članice da ostvari cilj i
2. mogućnost Unije da ostvari bolji rezultat, nego država članica.

Osim primerenosti, drugi kontrolni mehanizam je Sud, jer se može voditi spor između države i organa Unije pred Evropskim sudom u Luksemburgu.



Zbog specifičnosti Unije, ravnopravnost organa određuju dva osnovna elementa:



1. horizontalna podela nadležnosti između organa i
2. odnos organa Unije prema organima države članice.

Ravnopravnost ne znači da su svi organi istih nadležnosti, nego znači da svaki organ ima svoju nadležnost i deluje u granicama svojih ovlaštenja i nema subordinacije i hijerarhijske nadređenosti.

Da bi ravnopravnost funkcionisala na navedeni način, neophodno je da svi organi primenjuju usaglašena pravna akta Unije tako da njihovo pojedinačno delovanje ima rezultat saglasne celine i jedinstvenih ciljeva.



Izvor: Šaban Nurić, Međunarodno pravo, Predavanja, Gradiška, VŠPM Primus